Towarzyszy nam od zawsze. Już wczasach starożytnych należała do dóbr luksusowych na którą nie mogli sobie pozwolić ludzie niskiego stanu. Dziś sól występuje w każdej kuchni, ponieważ nie wyobrażamy sobie bez niej życia. Ten niepozorny chlorek sodu ma wiele właściwości, zaczynając od poprawy smaku potrawy, a na właściwościach zbawiennych dla naszego organizmu kończąc.
Chlorek sodu pełni w naszym organizmie funkcję regulatora stężenia osmotycznego płynu i osocza. Bierze również udział w podstawowym procesie regulacji gospodarki wodnej oraz kwasowo – zasadowej. Sól wpływa również zbawiennie na aktywność komórek nerwowych oraz skurcze mięśni. Chlorek sodu przyjmujemy głownie w produktach zawierających jego duże stężenie. Największymi dostawcami są: wołowina, konserwy, mięsa wędzone, wieprzowina, chleb żytni kiszona kapusta i ogórki oraz produkty takie jak słone paluszki, czy solone orzeszki. Zazwyczaj każda potrawa może być dla nas źródłem sodowym z uwagi na używaną sól do poprawy smaku.
Należy pamiętać, że sól w nadmiarze, tak jak inne substancje mineralne może szkodzić. Chlorek sodu spożywany w nadmiernej ilości może powodować na zatrzymywanie wody w organizmie prowadząc do nadciśnienia tętniczego lub nasilenia już istniejącego. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, by dzienne spożycie przez osobę dorosłą nie przekraczało 3 gramy. Jeśli mamy problem z przyprawieniem naszych potraw i stosujemy sól, możemy ją zastąpić przyprawami ziołowymi, co nie tylko podniesie walory smakowe potrawy, ale ograniczy też chlorek sodu.
Zawartość chlorku sodu w produktach
Warzywa, czy owoce nie są bogatymi źródłami chlorku sodu. Sól jest środkiem o właściwościach konserwujących, dlatego najwięcej sodu stosuje się w konserwach oraz w daniach gotowych mianując je skutecznymi dostawcami chlorku sodu do organizmu. Dla przykładu można porównać:
- 100 mg sodu zawiera 3100 gram surowych ziemniaków, co odpowiada 20 gram chipsów
- 100 mg sodu zawiera 5000 gram świeżych warzyw co odpowiada 35 gram warzyw konserwowych
Powyższe przykłady pokazują, że produkty przetworzone są bogatym dostawcą sodu.
Przemiana sodu
Za przemianę sodu w organizmie odpowiada wiele czynników, a wśród nich możemy wyliczyć czynniki hormonalne oraz sprawna czynność nerek. Nerki stanowią główny organ odpowiedzialny za wydalanie chlorku sodu z organizmu. Zazwyczaj obniżenie poziomu stężenia sodu we krwi zachodzi w wyniku wystąpienia czynników chorobowych takich jak:
- biegunki
- choroby nerek
- choroby przewodu pokarmowego
- zaburzenia hormonalne
- niewydolność krążenia
- marskości wątroby
Istnieją również przypadki, że w naszym organizmie we krwi stężenie sodu również może wzrosnąć w skutek:
- wymiotów
- zaburzeń hormonalnych
- nadmiernej potliwości i gorączki
- oparzeń
Chlorek sodu zazwyczaj kojarzy nam się z solniczką, lecz z uwagi na jego zdrowotne zdolności występuje również w formie kropli lub żelu do nosa, saszetek z proszkiem do rozpuszczenia oraz w formie płynów zawierających sól fizjologiczną.